5/6/13

Αλαλάζοντας σαν τους αγρίους



Τον τελευταίο καιρό με έχει εγκαταλείψει εντελώς το άγχος για το κυνήγι του θησαυρού, με άλλα λόγια παρακολουθώ χαλαρά την νέα παραγωγή βιβλίων, κάποτε και καθόλου, ακολουθώ το αναγνωστικό μου ένστικτο που με οδηγεί συνήθως σε πιο δοκιμασμένες λύσεις του παρελθόντος, διαβάζω αριστουργήματα απανωτά καταστρατηγώντας τον κανόνα της δεκάτης που μου έμαθε ο φίλος μου ο Ναυτίλος *.  Από την άλλη περνώ και μέρες που διαβάζω μόνο επιστημονική φαντασία, διηγήματα, απλά πράγματα για να κοιμηθώ τα βράδια. Ίσως να φταίνε οι ορμόνες της εγκυμοσύνης, από την άλλη ίσως να φταίει κι η κρίση.

Δεν ήμουν ποτέ ο άνθρωπος της πρωτοπορίας, μου άρεσε όμως να χαζεύω τις νέες αφίξεις στη βιβλιονέτ, ακόμα μου αρέσει πολύ να διαβάζω πρώτη βιβλία πρωτοεμφανιζόμενων γιατί εκεί πιστεύω πως κρύβεται το επόμενο διαμάντι, όμως τώρα πια το έχω παρακάνει. Φταίει η ενιαία τιμή του βιβλίου – είναι κι αυτό μια σκέψη- ίσως είναι μονάχα ο φόβος του αγνώστου ή μια άτυπη αναγνωστική ωρίμανση. Είναι τόσα τα αριστουργήματα που δεν έχω διαβάσει, τόσοι σπουδαίοι συγγραφείς που δεν έχω καν αγγίξει.

Καταλαβαίνω πως το μπλογκ θα έπρεπε να υποφέρει, το να διαβάζω εγώ Προυστ, Γκαίτε ή  Σάμπατο δεν κομίζει γλαύκα εις Αθήνας. Κι όμως, το ιστολόγιο αυτό- όπως κι πολλά άλλα βιβλιοφιλικά και φιλικά- ανθεί χωρίς να προσπαθεί να προτείνει πάντα το νέο. Το βιβλίο δεν είναι εδώδιμο λαχανικό, δεν καταναλώνεται κατ’ ανάγκη φρέσκο, παραμένει λαχταριστό για χρόνια, ίσως και αιώνες μετά. Η απενοχοποίησή μου δίνει σε μένα μεγαλύτερη αναγνωστική ικανοποίηση και στους αναγνώστες του μπλογκ μια αφορμή για κουβέντα για βιβλία αγαπημένα. Κι αυτό αποδεικνύει απλά πως οι βιβλιόφιλοι στην Ελλάδα έχουμε δίψα για επαφή με τους άλλους- χίλιους- τρελαμένους  σαν κι εμάς. Α, και πως οι υπεύθυνοι των εκδοτικών οίκων που πολτοποιούν τα βιβλία τους μετά από πέντε χρόνια θα έπρεπε να καούν στην πυρά με μας τριγύρω αλαλάζοντας σαν τους αγρίους.


* ο «κανόνας της δεκάτης» λέει πως κάθε δέκα βιβλία που διαβάζεις, ένα πρέπει να είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο αριστούργημα για να μη μπουκώνει το αναγνωστικό ένστικτο.  

20 σχόλια:

  1. Να σου πω την αλήθεια κι εγώ είμαι της άποψης ότι υπάρχουν τόσα καλά παλιά βιβλία που δεν έχω διαβάσει που προτιμώ να δίνω τα λεφτά μου εκεί, σε κάτι που πραγματικά αξίζει παρά σε αμφιβόλου ποιότητος νέους συγγραφείς (αναφέρομαι κυρίως στη λογοτεχνία).
    Εξάλλου όταν διαβάζω ένα κλασικό λογοτεχνικό βιβλίο μπορεί να μην μου αρέσει (υποκειμενικό θέμα είναι το γούστο) αλλά νιώθω ότι δεν πάει τσάμπα ο χρόνος που αφιερώνω στην ανάγνωση γιατί καταλαβαίνω ότι διαβάζω ένα πολύ καλό βιβλίο (να τώρα διαβάζω το Ταξίδι του Σελίν, μέχρι στιγμής δεν με έχει συνεπάρει, αλλά πως μπορώ να μην πω ότι είναι ένα αριστούργημα; φαίνεται σε κάθε λέξη).
    Αυτήν την αντίληψη, περί αγοράς κλασικών βιβλίων, την είχα από παλιά και δεν μου την δημιούργησε η κρίση. Οι κύριοι λόγοι ήταν (κυρίως οικονομικοί) τα παλιοβιβλιοπωλεία και οι βιβλιοθήκες καθώς αυτά επισκεπτόμουν για να προμηθευτώ βιβλία και όχι τα βιβλιοπωλεία. Σε αυτούς τους χώρους σπάνια βρίσκεις καινούριες εκδόσεις.
    Αργότερα βέβαια κατάλαβα και τη χαρά των νέων εκδόσεων και την ανακάλυψη νέων συγγραφέων που αξίζουν.
    Τώρα για την πολτοποίηση που λες, ώρες ώρες κοιτάω τα βιβλία που εκδίδονται και πολύ θα ήθελα κάποια από αυτά να πολτοποιηθούν (να μετανιώσει κάποιος έστω και αργά για την απόφαση της έκδοσης).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαζί πάντως με αυτά, πολτοποιούνται και κάτι βιβλία... μούρλια. Εγώ περνάω φάσεις αν θέλω να είμαι ειλικρινής. ανάλογα και με τα οικονομικά μου βέβαια, αλλά κυρίως τα κέφια μου. Άλλοτε παίρνω σερί τα καινούργια, και κάποτα όπως τώρα δεν μου κάνουν καθόλου... κουκου

      Διαγραφή
  2. Μπα... προτιμώ τη φωτιά ενός τζακιού παρέα με ένα βιβλίο που γλίτωσα από την πολτοποίηση και αυτό, μου δείχνει την ευγνωμοσύνη του μέσα από τα βάθη των σελίδων του. Ή τη "φωτιά" ενός καλοκαιρινού απογεύματος παρέα με ένα άλλο βιβλίο που γλίτωσε εμένα από την πολτοποίηση. Δεν μου αρέσουν οι ιστορίες για αγρίους, προτιμώ τις άγριες ιστορίες της λογοτεχνίας. Το αναγνωστικό μου ένστικτο είναι σχεδόν αλάνθαστο -- το εξευγενισμένο όμως, αυτό που ελέγχει οπισθόφυλλα, ονόματα συγγραφέων, μεταφραστών, τίτλους, εκδόσεις κτλ. Αν αντίκριζα μόνο τυπωμένες σελίδες θα ανέπτυσσα άλλου είδους ένστικτα, άκρατου πρωτογονισμού. Παρόλο τον εξευγενισμό του όμως, είναι ένα ένστικτο, αντίστοιχο θα έλεγα, της αυτοσυντήρησης και της επιβίωσης, που σε βοηθάει να αποφύγεις δυσμενείς καταστάσεις όταν οι κίνδυνοι λυμαίνονται τον (εκδοτικό) χώρο. Σε καμιά περίπτωση όμως δεν ενέχει χαρακτηριστικά ηρωισμού. Δεν μπορεί να σώσει κανέναν άλλον.

    Έχω διαπιστώσει πως όταν αρχίζει να καλοκαιριάζει δεν μπορώ να διαβάσω ογκώδη βιβλία (ναι Κατερίνα, παράτησα τον Πίντσον, έφτασα μέχρι το πρώτο κεφάλαιο!). Παράτησα τον Πίντσον όμως, όχι γιατί, έτσι θα έπρεπε, όπως λέγεται, να γίνει κατά τις πρώτες αναγνωστικές προσπάθειες με το έργο αυτού του συγγραφέα. Απλώς, τέτοιου είδους βιβλία είναι άβολα. Πονάει ο καρπός μου καθώς τα κρατάω, μια λίμνη ιδρώτα παφλάζει για ώρες στο εσωτερικό του αγκώνα μου, κουβαλώ τουλάχιστον 5 κιλά επιπλέον μεταφέροντάς τα από και προς την παραλία για μια μίνι ανάγνωση βία 20 σελίδων και το χειρότερο, όταν σε ανύποπτο χρόνο επιτίθεμαι με αυτά σε κάποιο κουνούπι εκείνο πάντα βρίσκει τον χρόνο να διαφύγει! Τα καλοκαίρια θέλω κάτι πιο ανάλαφρο (κυριολεκτικά!) περίπου 300 σελίδες. Αποφάσισα να διαβάσω όσα αδιάβαστα ικανοποιούν αυτή την συνθήκη. Έτσι ξεκίνησα χθες, διαβάζοντας τον "Εξώστη" που μου έστειλε η librarian, η οποία μόλις ξαναπεράσει από δω για να διαβάσει την απάντηση στο όμορφο σχόλιό της, θα μάθει ότι το απόλαυσα δεόντως, ίσως δε περισσότερο το δεύτερο μισό του βιβλίου με την περιπέτεια της έκδοσης και όλα τα παρασκηνιακά που γράφτηκαν μέσα στις επιστολές. Όσο για την έκδοση, χρόνια είχα να πιάσω κάτι τόσο καλαίσθητο! Σήμερα διαβάζω την "Φανταστική περιπέτεια" του Κοτζιά, αργότερα οπωσδήποτε την "Πάπισσα Ιωάννα" γιατί θέλω να γελάσω με την ψυχή μου και ταυτόχρονα να συντριβώ πνευματικά από τον πιο ευφυή συγγραφέα όλων των εποχών! Στο καπάκι, "Ο τριστάνο πεθαίνει" του Ταμπούκι και η "Πορτοκαλιά" του Φουέντες που τα αγόρασα όταν πωλούνταν λιγότερο από έναν καφέ! Και αν υποκύψω στην γοητεία του, ίσως και το "Αβεσσαλώμ χ2" του Φώκνερ. Ίσως πάλι, τίποτα από όλα αυτά!
    Δεν ξέρω τι βιβλία θα διαβάσω, ξέρω όμως τι βιβλία δε θα διαβάσω -- αν καταλαβαίνετε τι εννοώ :Ρ

    Υ.Γ. 42 Ουγκ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Εγώ ούτε αυτό. Μες στο καλοκαίρι, με την κοιλιά τούρλα έπιασα τον Ρόμπλες. Δεν ξέρω που να τον στηρίξω λέμε.

      Διαγραφή
    2. Εδώ κι εγώ! Πάντως Μαραμπού (που λες για το βάρος των πολυσέλιδων) η εξαιρετική έκδοση του Εξώστη εξαιτίας του χαρτιού του, ήταν ό,τι πιο βαρύ έχω πιάσει τα τελευταία χρόνια στα χέρια μου και το φχαριστήθηκα! Το δεύτερο μισό δεν το διάβασα γιατί θα ήταν κάτι σαν προδοσία προς το αξάκριστο βιβλιαράκι (Η περιπέτεια ενός βιβλίου, εκδόσεις Στιγμή) που περιμένει την άσωτη κόρη μαζί με άλλα πολλά στο πατρικό μου.
      Τώρα για το θέμα της πολτοποίησης διχάζομαι, από τη μία βλέπω όλα αυτά τα ροζ βιβλία με τη λέξη αγάπη/έρωτας ως βασική λέξη του τίτλου τους και αναρωτιέμαι πόσο άδικο είναι να πιάνουν τόσο πολύτιμο χώρο στα ράφια των βιβλιοπωλείων, από την άλλη όμως σκέφτομαι ότι κι αυτά βιβλία είναι και κάποιοι ίσως να τα αγαπήσουν. Άσε που πιο πολλές πιθανότητες έχουν να πολτοποιηθούν αυτά που αρέσουν σε εμένα παρά αυτά.

      Διαγραφή
    3. Έχεις δίκιο, αυτό το σκέφτηκα και εγώ αλλά δεν το ανέφερα γιατί φοβήθηκα ότι θα φανεί υπερβολικό! Ειδικά όταν μου είχες πει ότι το χαρτί της έκδοσης μοιάζει με χαρτόνι, μου είχες φανεί υπερβολική. Όταν έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου, εξακολουθούσες να φαίνεσαι υπερβολική. Αλλά καθώς το διάβαζα, βίωνα μια παράξενη αίσθηση, δύσκολο να την περιγράψω, αλλά χωρίς αμφιβολία οφειλόταν στην ποιότητα του χαρτιού!
      Στο δεύτερο μισό του βιβλίου, δυστυχώς μόνο ένα μικρό μέρος της "Περιπέτειας ενός βιβλίου" υπήρχε εκεί. Μακάρι να υπήρχε ολόκληρο. Μου φάνηκε ευχάριστο και με πολύ ενδιαφέρον, ειδικά αν είχες (όπως εγώ) νωπή την ανάγνωση του "Εξώστη".
      Την σχέση ανάμεσα στα "ζουζουνιάρικα" βιβλία και τ' άλλα που διαβάζεις εσύ, εγώ και πολλοί άλλοι ευτυχώς, μπορώ να την αποδώσω με ένα ρητορικό σχήμα που μου ήρθε πρόχειρα στο μυαλό.
      Στα καλά βιβλία πολτοποιείται το μυαλό του συγγραφέα για το καλό του αναγνώστη, ενώ στα "ζουζουνιάρικα" πολτοποιείται το μυαλό του αναγνώστη για το καλό του συγγραφέα!

      Διαγραφή
    4. Μωρέ αυτά τα ροζουλιά δεν πάνε για πολτοποίηση ποτέ. Εκεί τα έχουνε για μούμιες...

      Διαγραφή
  3. Συμφωνώ απόλυτα, στα παλιά βιβλία, τα ξαναδιαβασμένα, υπάρχει πολλές φορές μια αίσθηση που σε ηρεμεί, σε κάνει να νιώθεις ασφάλεια. Και ειδικά τώρα με την κρίση, δε βλάπτει να ξαναδιαβάζουμε κάτι παλιό.

    Μου αρέσει ο "κανόνας της δεκάτης", θα τον εφαρμόσω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Α, εγώ δεν είπα τίποτις για ξαναδιαβασμένα πάντως. Μου φτάνουν τα παλιά αδιάβαστα....

      Διαγραφή
  4. Ανώνυμος5/6/13, 9:13 μ.μ.

    Μια που αναφέρεις την βιβλιονετ, να μάθουμε όλοι πασιέντζα, να ρίχνουμε καμία πριν μπούμε για να ξέρουμε θα βγάλει ή δεν θα βγάλει αποτελέσματα. Αν ξαναδώ αυτό το server error θα πάθω κρίση...
    Ε.Γ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ε, είπαμε χωρίς ΕΚΕΒΙ σιγά σιγά...

      Διαγραφή
    2. Ε.Γ. λόγω δουλειάς χρησιμοποιώ πολλές (άπειρες) φορές την ημέρα τη βιβλιονετ ποτέ δεν μου έχει εμφανίσει κάποιο πρόβλημα.
      Ελπίζω να έχει κάποιο πρόβλημα το δίκτυο σου και να μην είναι τα πρώτα σημάδια εγκατάλειψης.

      Διαγραφή
    3. Κι εμένα μου το βγάζει ενίοτε, αλλά η δική μου σύνδεση είναι πραγματικά για τα μπάζα. Έχει χαλάσει το υπόγειο καλώδιο, λέει....

      Διαγραφή
    4. Ανώνυμος6/6/13, 5:20 μ.μ.

      Πριν λίγο καιρό δεν είχα ποτέ πρόβλημα. Τώρα τελευταία το βγάζει και μόνο στη βιβλιονετ, άρα το δίκτυό μου είναι μια χαρά. Δεν έχει πρόβλημα στην αναζήτηση, εκεί που το εμφανίζει είναι όταν πας στα βιβλία ανά μήνα, ειδικά αν θες να δεις τον προηγούμενο.
      Ε.Γ.

      Διαγραφή
  5. Κατερίνα, θέλω να μου προτείνεις ένα αγγλόφωνο βιβλίο λογοτεχνίας. Σκέφτομαι να παραγγείλω ένα να το παιδέψω με τα πενιχρά αγγλικά μου. Ένα που να παλεύεται! Ποιο θα μου πρότεινες;

    Υ.Γ. Θα το παλέψω και εγώ!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λοιπόν προτείνω ό,τι θες από επιστημονική φαντασία... Η γλώσσα είναι πιο βατή, η δομή πιο λιτή. Ο,τι πρέπει για αρχή

      Διαγραφή
    2. ΕΦ σκέφτηκα και εγώ! Συγκεκριμένα το Invisible man του Wells. Τι άλλο θα πρότεινες εσύ που ειδικεύεσαι στην επιστημονική φαντασία (εκτός από Ντικ και Λάβκραφτ);
      Δύσκολα μπορώ να σκεφτώ συγγραφείς.

      Διαγραφή
    3. Ξέρεις τί είναι πολύ ευκολοδιάβαστο στα Αγγλικά; Το 1984... Και αξίζει και τον κόπο. Λοιπόν θυμήθηκα πως εγώ ξεκίνησα με Ασίμωφ να διαβάζω Αγγλικά βιβλία και δεν το μετάνιωσα.

      Εύκολοι σχετικά να τους παρακολουθήσεις, αν δε θέλεις Ε.Φ. είναι και οι Άγγλοι τύπου MacEwan, Coe, λιγότερο ο Crumey. Εγώ διαβάζω άνετα και τους νεότερους Αμερικάνους- Franzen, Foer, Auster, Delillo, αλλά όχι τον Pynchon! Μπορείς να διαβάσεις και Poe λίγο αργότερα μόλις πάρεις το κολάι, που αξίζει τον κόπο να τον διαβάσεις στα Αγγλικά.

      Y.G. 42 Α, και φυσικά το hitchhicker's guide to the galaxy...

      Διαγραφή
  6. Ανώνυμος7/6/13, 4:14 μ.μ.

    Εγω που μετα απο ολα αυτα τα χρονια το πρωτο πραγμα που εκανα οταν εμπαινα σε ενα βιβλιοπωλειο ηταν να τρεξω στις καινουριες κυκλοφοριες "επεστρεψα" στη βιβλιοθηκη του πατερα μου. Αυτη που τοσα χρονια "σνομπαρα" ως παρωχημενη... Τοσο μυαλο κουβαλουσα! Αστειευομαι. Θεωρω οτι ως παιδι και νεος καλα εκανα και εψαχνα τα δικα μου συγχρονα μονοπατια. Τωρα στα 38 μου καθε φορα που επισκεπτομαι τους γονεις μου φευγω και με ενα βιβλιο, και περιτο να σου πω Κατερινα τι χαρα κανει ο πατερας μου! Εχει ανοιχτει μπροστα μου ενας εξισου καινουριος θαυμαστος κοσμος που με κανει πολυ ευτυχισμενο και ευγνωμονα προς τον πατερα μου που μου δινει αυτη την ευκαιρια...

    ΓΙΩΡΓΟΣ Σ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Χαίρομαι πολύ... Εγώ είχα λεηλατήσει την βιβλιοθήκη του πατέρα μου από μικρή. Αν και ποτέ δεν άγγιξα τη δισκοθήκη του και ξέρω πως το είχε κρυφό παράπονο. Μάλλον τη έχασα την ευκαιρία μου.

      Διαγραφή