Βιβλίο γραμμένο με αληθινό κέφι και όρεξη είναι το «Ανατολικά της Δύσης» του γεννημένου στην Βουλγαρία το 1982, Μίροσλαβ Πένκοφ, που γράφει στα Αγγλικά μιας και ζει στις ΗΠΑ από το 2001. Μια συλλογή διηγημάτων με χιούμορ και αγάπη για την λογοτεχνία που καταπιάνεται με ένα θέμα πολύ καυτό, τουλάχιστον στον χώρο των Βαλκανίων, την (εθνική) ταυτότητα.
Χαρακτηριστικότερο και πιο συγκινητικό το ομώνυμο διήγημα, όπου ένα χωριό χωρίζεται στην μέση από την κοίτη του ποταμού, το μισό είναι στη Σερβία, το υπόλοιπο στη Βουλγαρία. Κι όσο κι αν προσπάθησαν οι άνθρωποι να παίξουν με την ροή του, ο ποταμός έκανε τα δικά του. Κι όσο κι αν θέλησαν να ξεχάσουν, δεν έπαψαν να έχουν δεσμούς και να ερωτεύονται ανάμεσα στο ποτάμι και τις δυο χώρες. Κι όσο κι αν τόλμησαν να αρθούν πάνω από τα σύνορα, δεν τα κατάφεραν.
Η ζωή στην κομμουνιστική και τη μετά-κομμουνιστική Βουλγαρία, η μετανάστευση στις ΗΠΑ, η διαφορά της κουλτούρας που δεν μπορεί να γεφυρωθεί, η αίσθηση του μετέωρου ανάμεσα στη μία ταυτότητα και την άλλη, δίνονται με μεγάλη γλαφυρότητα και στο «Φωτογραφία με τη Γιούκι», όπου ένα ζευγάρι (εκείνος Βούλγαρος- εκείνη Γιαπωνέζα) γυρίζουν για λίγο από τις ΗΠΑ στην Βουλγαρία για να κάνουν φτηνότερα εξωσωματική, και στο «Αγοράζοντας τον Λένιν», όπου ο παππούς της οικογένειας δεν μπορεί να αποδεχτεί τον εγγονό του, ούτε και το γεγονός πως η Βουλγαρία δεν είναι κομμουνιστική πια.
Η πλάκα που κάνει ο Πένκοφ με τις δύο χώρες του και τον εαυτό του και τους συμπατριώτες του είναι τόσο πετυχημένη γιατί είναι καλοπροαίρετη και αυτοαναφορική, έχει κέντρο τον εαυτό του και τη σημερινή Βουλγαρία. Ο συγγραφές δεν διστάζει να νοσταλγήσει, να καυτηριάσει, να αγαπήσει και κυρίως να αφηγηθεί ολοκληρωμένες ιστορίες, με ήρωες γεμάτους ζωή και όνειρα. Ήρωες που προσπαθούν να στήσουν τη ζωή τους σε νέες, διαφορετικές πραγματικότητες από αυτές που είχαν δεδομένες μικρότεροι, που ψάχνουν να βρουν ποιοι είναι ανάλογα με τις συνθήκες.
Το «Ανατολικά της Δύσης» είναι ένα δείγμα, από τα καλύτερα, του τι μπορεί να γραφτεί στις ΗΠΑ από αυτή τη γενιά των συγγραφέων με μικτή εθνικότητα- ο Ομπιόμα, η Γιγιέν Λι, η Τζούμπα Λαχίρι, ο Στάινγκαρντ είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα- που φτάνουν στην χώρα με αφορμή μαθήματα δημιουργικής γραφής και τελικά επιλέγουν να ζήσουν και να δημιουργήσουν εκεί.
Κατερίνα Μαλακατέ
«Ανατολικά της Δύσης», Μίροσλαβ Πένκοφ, μετ. Άκης Παπαντώνης, εκδ. Αντίποδες, 2016, σελ. 261
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου